XXV. MIĘDZY WOJNĄ A WOJNĄ.

Sprawdzianem koncepcji rozbudowy nadmorskiej twierdzy była wojna siedmioletnia (1756-1763). Wojska rosyjskie trzykrotnie oblegały Kołobrzeg. Podczas trzeciego oblężenia Rosjanie nacierali na miasto ze wszystkich stron. W twierdzy szerzyły się choroby i głód. Silny mróz ściął wody w rowach fortecznych i na przedpolach twierdzy. 11 grudnia 1761 r. twierdza skapitulowała. Miasto było w dużym stopniu zniszczone i wyludnione. Rosjanie pozostali w Kołobrzegu do 9 sierpnia 1762 roku. Gdy ich wojska zajęły ziemie pruskie, od Królewca po Berlin, a państwo Fryderyka było bliskie kapitulacji, doszło do drugiego w czasie tej wojny ?cudu domu brandenburskiego?. Zmarła caryca Elżbieta Piotrowna Romanowa. Jej następca Piotr III był prusofilem. Nakazał on odwrót swej armii do Rosji. Kołobrzeg został uwolniony.

WIDOK UFORTYFIKOWANEGO KOŁOBRZEGU
fot. Olga Pawlik

Doświadczenia wojny siedmioletniej były impulsem do dalszej rozbudowy twierdzy. Wyrastały nowe szańce i różne wysunięte obiekty o charakterze obronnym. Ich budowie przyświecała koncepcja zatrzymania nieprzyjaciela w bezpiecznej odległości od miasta – tak, by artyleria oblężnicza nie mogła skutecznie razić głównych fortyfikacji i samego miasta. Powracający z niewoli Heyde, ponownie objął dowodzenie twierdzą. Werner powrócił do wojennego rzemiosła. Kołobrzegowi w dalszym ciągu przypisywano rolę fortecy, czym zapisał się bogato w światowej historiografii. Rozbudowywano intensywnie tutejsze fortyfikacje. Kołobrzeg kontynuował swoją tradycję miasta garnizonowego. Funkcjonowała tu szkoła i kościół garnizonowy.

KOŁOBRZESKA PIECZĘĆ SZKOŁY GARNIZONOWEJ
fot. Olga Pawlik

Z funkcją militarną miasta związane są prezentowane pieczęcie i typariusz. Wszystkie one są wykonane w formie elipsy. Pierwsza z nich jest pieczęcią kościoła garnizonowego, druga stanowi odcisk tłoka pieczęci szkoły garnizonowej.

TŁOK PIECZĘTNY KOŁOBRZESKIEGO KOŚCIOŁA GARNIZONOWEGO
fot. Olga Pawlik

Tłok pieczęci należał do Kościoła Garnizonowego w Kołobrzegu. Wykonany został ze spiżu. Przedstawiony został na nim urzędowy orzeł pruski z inicjałami FWR na piersi. Godło wsparte zostało na belce. Dołem widnieje trójwierszowy napis: ?GARNIZON KIRCHE ZU COLBERG?. Obwódka pieczęci sznurowa.

RĘCZNIE KOLORYZOWANA RYCINA UKAZUJĄCA WZÓR UMUNDUROWANIA DLA GARNIZONU KOŁOBRZESKIEGO Z ROKU 1736
fot. Olga Pawlik